Mówią, że sport to zdrowie, ale czy na pewno?

Z tym, że sport to zdrowie, nikt nigdy nie dyskutuje.

Słyszymy to stwierdzenie od dziecka, przyjmując za oczywistą prawdę i rozpowszechniając dalej. Czy jednak aktywność fizyczna zawsze przynosi tylko pozytywne skutki? I co należy robić, aby tak było?

Temat ćwiczeń fizycznych nabiera szczególnego znaczenia w obecnych czasach. Coraz większą uwagę zwraca się na to, że dużo chorób wynika z niezdrowego stylu życia. Ludzie żyją w biegu i stresie, w pracy siedzą dużo przy biurku, a w domu spędzają czas na kanapie przed telewizorem. Od aktywności fizycznej wymawiają się zmęczeniem i brakiem czasu, a tym samym narażają się na przykre konsekwencje braku ruchu. Już u dzieci w wieku szkolnym widać następstwa braku ruchu, jakimi są wady postawy i postępująca otyłość, a z każdym rokiem jest coraz gorzej. Osoby, które nie wykonują regularnie żadnej aktywności fizycznej, są narażone na atrofię mięśniową, choroby kości i stawów, problemy z układem krążenia, a nawet schorzenia układu oddechowego. Oprócz ciała cierpi też psychika, gdyż brak ruchu skutkuje gorszym samopoczuciem.

Widać wyraźnie, że każdy ludzki organizm potrzebuje pewnej dawki ruchu, by zdrowo się rozwijać. Nadworny medyk Stefana Batorego mawiał nawet, że ruch jest w stanie zastąpić każdy lek, ale wszystkie leki razem wzięte nie zastąpią ruchu. Warto od razu zaznaczyć, że nie chodzi o to, aby każdy stał się zawodowym sportowcem. Nawet codzienne spacery czy zabawa z dziećmi dostarcza już jakiejś dawki ruchu i zapobiega zjawisku hipokinezji. Dzięki aktywności fizycznej mamy szansę przedłużyć życie oraz dłużej pozostać w dobrej formie. Kiedy uprawiamy sport, serce szybciej pracuje, organizm lepiej się dotlenia, a kości wzmacniają. Uwalniają się też endorfiny, hormony szczęścia, łatwiej utrzymać szczupłą sylwetkę, a to wszystko wpływa pozytywnie na psychikę. Aktywność fizyczna pozwala też ludziom starszym na dłużej zachować sprawność, a nawet zmniejsza ryzyko zachorowania na Alzheimera! Wydawałoby się więc, że uprawianie sportu nie ma wad i powinien to robić w zasadzie każdy. Czy na pewno tak jest?

Kwestia tego, czy sport jest zdrowy, nie jest tak prosta, jak się wydaje. Jakiś rodzaj aktywności fizycznej na pewno służy każdemu z nas, jednak nie oznacza to, że ktoś, kto do tej pory w ogóle nie ćwiczył, powinien z dnia na dzień zapałać miłością do sportów ekstremalnych. Przede wszystkim, każdy sport wiąże się z ryzykiem kontuzji i urazów. Oprócz tego każda osoba, która nie zadba właściwie o dobór rodzaju aktywności do swoich możliwości, naraża się na skutki przetrenowania. Osoba, która ponad miarę wyeksploatowała swój organizm, jest przemęczona, rozdrażniona, nie ma apetytu i odczuwa ogólny spadek formy. W wyniku przeciążenia organizmu mogą pojawić się duszności, podwyższone tętno i bóle mięśni. Ryzykowne może też być ograniczenie się do uprawiania jednego rodzaju sportu, które zwiększa ryzyko charakterystycznych dla danej dyscypliny schorzeń układu ruchu, takich jak łokieć tenisisty i kolano biegacza.

Czy to oznacza, że należy zrezygnować z uprawiania sportu? Absolutnie nie! Wszystko, co zostało opisane w akapicie o pozytywnych skutkach ruchu, jest prawdą, dlatego o bycie aktywnym powinien zadbać każdy. Każdy sport trzeba jednak uprawiać z głową. Pierwszą sprawą, jaką trzeba przemyśleć, to dobranie rodzaju ćwiczeń do swoich predyspozycji. Duże znaczenie ma to, czy ktoś do tej pory ćwiczył. Niektóre choroby i dysfunkcje, chociażby wada wzroku, również mogą sprawić, że pewne dyscypliny sportowe nie są odpowiednie dla danej osoby. Później, już w okresie regularnego uprawiania sportu, tak amatorsko, jak i zawodowo, trzeba odpowiednio dozować wysiłek oraz monitorować swój stan zdrowia. Rozwiązaniem, które pozwala zarówno dobrać sport dla siebie, jak i kontrolować zdrowie, są badania dla sportowców. Proste i szybkie badanie krwi pozwala rozwiać wiele wątpliwości oraz zapobiec przetrenowaniu.

Podsumowując, aktywność fizyczna jest bardzo ważna dla każdego człowieka. Sport, uprawiany bezrefleksyjnie i ponad siły może mieć przykre konsekwencje, ale dbając właściwie o profilaktykę zdrowotną, można temu zapobiec. Badania dla sportowców nie tylko zapobiegną przetrenowaniu, ale także pozwolą czerpać z uprawiania sportu same korzyści dla zdrowia fizycznego i psychicznego.